vereniging
Nut Voorschoten
Het was in de achttiende eeuw niet vanzelfsprekend, dat regeringen zich inzetten ten behoeve van het volk, met als taak dienstbaar te zijn aan het algemeen welzijn van de bevolking.
De doopsgezinde predikant te Monnickendam, Jan Nieuwenhuijzen stichtte een genootschap voor volksontwikkeling. Het doel was om mensen, die daartoe zelf niet de gelegenheid hadden, te helpen om kennis te verwerven door hen te voorzien van (school) boeken die in eenvoudige taal geschreven waren. Zijn zoon Martinus Nieuwenhuijzen werkte dit plan concreet uit en op 16 november 1784 werd de doelstelling vastgesteld:
De verbetering van het schoolwezen en de opvoeding der jeugd als de voornaamste grondslag ter vorming, verbetering van het schoolwezen en beschaving van den burger.
In navolging van dit initiatief ontstonden er departementen; eerst in de noordelijke helft, maar later ook in de rest van Nederland. Departement Voorschoten van de Maatschappij tot Nut van ‘t Algemeen werd op 1 juli 1869 opgericht.
Men hield zich voornamelijk bezig met:
het stichten van kleuter – lagere scholen de uitgave van schoolboeken etc., het stichten van onderwijzersopleidingen (kweekscholen) en andere vormen van beroepsonderwijs.
Daarnaast werden vele educatieve- en voor de samenleving nuttige initiatieven ondernomen zoals het stichten van bibliotheken, spaarbanken en verzekeringen. Ook werden er cursussen gegeven op velerlei terrein.
Later zijn veel door het Nut genomen initiatieven overgenomen en voortgezet door de overheid en andere organisaties. In deze trend heeft het Nut in Voorschoten in de negentiger jaren haar betrokkenheid bij evenementen verloren. Vanaf dat moment is het Nut een slapend bestaan gaan leiden. Er zijn sinds die periode geen betalende leden meer. In 2008 werd de doelstelling opnieuw geformuleerd en functioneert het Nut de facto als een fonds.
Het uitkeren van het opgebouwde vermogen aan projecten is geen doel op zich zelf. Jaarlijks wordt bekeken op basis van de ontvangen aanvragen of een uitdeling ten laste van het toevertrouwde vermogen past binnen de doelstelling. Het Nut is in Voorschoten inmiddels allang niet meer zelf de aanjager bij het bevorderen van het sociaal, maatschappelijk en cultureel leven. Gelukkig zijn steeds meer burgers zelf op dat vlak actief. Maar het Nut is nog steeds niet weg te denken uit de Voorschotense samenleving.
Statuten
De statuten van de vereniging zijn goedgekeurd bij koninklijk besluit op 5 december 1960. Deze waren voor een bepaalde tijd geldig. Op 30 april 1992 is de duur van de statuten -en de vereniging- voor onbepaalde tijd verlengd door de staatssecretaris van Justitie.
De statuten zijn op aanvraag in te zien.